Amniopunkcja


Leżałam na górnym materacu piętrowego łóżka. Jak urzeczona wpatrywałam się w sufit akademika, który mienił się kolorami i falował pod wpływem dotknięcia mojej dłoni. Był tak fascynujący, że nie mogłam od niego oderwać wzroku przez kilka bitych godzin. Do tej pory nie wiem, co mi zapodano. Lekarstwa były, jak to w Korei, zapakowane w praktyczne, plastikowe woreczki – porcja pigułek na jedno połknięcie 30 minut po posiłku. Koreańskich nazw na kopercie zbiorczej nie byłam w stanie odczytać, a opakowania i ulotki po lekach zostały w aptece. To było 11 lat temu i od tamtej pory ani razu nie poszłam w Korei do lekarza, żeby leczyć się z przeziębienia. Na początku polegałam na znanych mi lekarstwach z Polski, a z czasem w ogóle ograniczyłam ich łykanie licząc na to, że długi sen, gorące kąpiele, pożywne posiłki i odpoczynek w domu zrobią swoje.




O koreańskiej służbie zdrowia można powiedzieć wiele dobrego. Te dobre strony obracają się wokół dostępności badań medycznych, powszechności specjalistycznego sprzętu, szybkości obsługi klienta, a także profesjonalizmu tych bardziej wyspecjalizowanych lekarzy. Istnieje jednak tutaj wiele rozwiązań, które szczególnie z punktu widzenia cudzoziemca, stanowią poważną zagwozdkę. Koreański pacjent przyzwyczajony jest mianowicie do całkowitej wiary w diagnozę lekarza, która wygłaszana jest jednym tonem z szybkością kul wypadających z kałasznikowa (dobrze ten ton obrazują ostrzeżenia wypowiadne tuż po telewizyjnej reklamie jakiegoś leku). Jeżeli pacjent czegoś nie zrozumie, to już jego sprawa. Obcokrajowcy mają z tym ogromny problem. Nie chodzi tutaj jedynie o język, ale o to, że każde pytanie, każda próba zrozumienia logiki stojącej za taką diagnozą i przepisanym lekami traktowane są przez koreańskich lekarzy jako kwestionowanie ich autorytetu. To duże faux pas, rzecz nie na miejscu, brak manier. Nie wspominając już, że każde pytanie i odpowiedź to minuta, która kosztuje. W społeczeństwie, w którym zgromadzona na koncie mamona jest najbardziej wymiernym wyznacznikiem wartości człowieka, koreańscy lekarze mają przecież zarabiać, a leczenie to tak przy okazji jako pozytywny efekt uboczny. Z tego powodu zdarza się, że koreańscy lekarze okazują cudzoziemcom zniecierpliwienie, machają protekcjonalnie ręką, żeby się niczym nie przejmować oraz ponaglającymi gestami i wiele mówiącym wzrokiem niemalże wypychają człowieka za drzwi.

A warto pytać. Warto konsultować się z innymi lekarzami oraz pacjentami znajdującymi się w podobnej sytuacji, warto się samemu doszkalać, warto nawet szukać w internecie (oczywiście w poważnych źródłach). Powiedziałabym, że akurat w Korei to jeden z tych obszarów, gdzie asertywność i zachowanie zdrowego rozsądku (a czasem nawet zimnej krwi) jest jak najbardziej na miejscu. W przeciwnym razie można zostać albo finansowo nabitym w butelkę (niepotrzebne badania, zabiegi), albo nawet zapłacić za brak stanowczości lub ślepą wiarę w autorytet swoim własnym zdrowiem. Dla przykładu w Korei absolutną koniecznością jest sprawdzanie przepisanych leków. Niektórzy z tutejszych lekarzy potrafią wypisywać góry silnych antybiotyków lub sterydów na zwykłe przeziębienie, pigułki, które średnio mają się do opisywanych symptomów choroby. Co poniektórzy mają też niestety poważne braki jeżeli chodzi o wiedzę co do interakcji przepisywanych leków z innymi medykamentami. Zdarza się też, że obcokrajowcom z jakiegoś powodu dodatkowo ot tak wypisuje się coś na uspokojenie i lepsze trawienie...

W Korei przeszłam poważną operację kolana. Nauczona jednak doświadczeniem sprzed 11 lat, najpierw znalazłam odpowiadającego mi specjalistę, odwiedziłam go kilkakrotnie, a planowany przebieg operacji skonsultowałam bezpośrednio z lekarzami medycyny sportowej w Polsce. Wszystko skończyło się powodzeniem, kolano jak ta lala. W Korei także leczyłam dyskopatię – wtedy to nogami i rękami musiałam bronić się przed zaleceniami „standardowo” wykonywanej operacji, dawkowanymi mi nie tylko przez lekarzy, ale również moich licznych współpracowników, którzy masowo przechodzili zabieg obcięcia wystającej części dysku. Na operację nie zdecydowałam się, zaczęłam regularnie ćwiczyć oraz pływać i od kilku lat jestem w jak najlepszej formie. Te bezpośrednie doświadczenia oraz liczne opowieści innych cudzoziemców mieszkających w Korei nie przygotowały mnie jednak na kolejną odsłonę koreańskiej służby zdrowia – szantaż emocjonalny.




W zeszłą sobotę udałam się na wizytę kontrolną do szpitala ginekologicznego. Zrobiliśmy USG naszego 12-tygodniowego bardzo ruchliwego dzidka, a następnie poszliśmy porozmawiać z panią doktor. Skądinąd bardzo fajna lekarka (pierwsza wygoniła PWY z gabinetu i konspiracyjnie zapytała, czy mam zamiar urodzić dziecko) powiedziała, że wszystko wygląda w porządku, a następnie ni stąd ni zowąd zapytała, czy już zdecydowaliśmy się na amniopunkcję. Zdębiałam. Jeszcze raz upewniłam się, czy aby USG nie wykazało jakichś nieprawidłowości. Pani doktor potwierdziła, że wszystko jest w normie, ale w przypadku, gdy matka ma ponad 35 lat zdecydowanie zaleca się zabieg nakłucia jamy owodni oraz pobrania próbki celem wyeliminowania ewentualnych chorób genetycznych u dziecka. O amniocentezie już czytałam, konsultowałam też sprawę z moimi trzema doświadczonymi koleżankami i absolutnie nie widziałam wskazań, żeby narażać siebie i dzidka na tak inwazyjny zabieg. Poinformowałam lekarkę, że mam 37 lat, więc nie aż tak daleko od górnego pułapu, i że ani u mnie w rodzinie, ani w rodzinie PWY nie było przypadku jakiejkolwiek choroby genetycznej. Do tego istnieją też przecież inne metody badania na trisomię, oparte na próbkach krwi. I tutaj pani doktor wystrzeliła z grubej rury. W Korei matki poddają się procedurze, bo chcą mieć pewność, że  ich dziecko jest zdrowe. Testy z krwi dają niewielkie prawdopodobieństwo prawidłowości wyniku (w teorii ok. 90%, w rzeczywistości ok. 70%), a amniopunkcja jest procedurą o najwyższej precyzji i jednocześnie pozwala na cały wachlarz badań genetycznych. Do tego wcale nie jest taka ryzykowna, jak to się powszechnie opisuje. Z tego powodu koreańskie mamy poddają się zabiegowi raczej standardowo.

Oboje z PWY zaczęliśmy się pocić, rozpięliśmy kurtki. Pani doktor, coraz bardziej zniecierpliwonym głosem, wytłumaczyła wszystko raz jeszcze PWY, tym razem po koreańsku. Ku mojemu  zdumieniu PWY zaczął przychylać się do jej propozycji. W tym momencie przeprosiłam i poprosiłam o kolejną rozmowę za kilka minut. Wyszliśmy z PWY na korytarz i pół godziny spędziliśmy na rozmowie, a w gruncie rzeczy ja spędziłam ten czas na przekonywaniu PWY o bezzasadności amniocentezy. Oprócz mojego wieku (a nie mam przecież lat 50-ciu!) nie było przecież absolutnie żadnych wskazań do jej przeprowadzenia. W końcu, już totalnie w rozterce (no bo przecież też chciałabym być tak odpowiedzialną mamą jak te wszystkie cytowane Koreanki), zdecydowałam się na telefon do obeznanej w temacie koleżanki. Okazało się, że to był dobry krok. Monika swoim zdecydowanym głosem wzięła mnie w obroty, przypomniała to wszystko, o czym przecież już wiedziałam i absolutnie kazała robić na razie badania krwi. Ponownie weszliśmy do gabinetu i zakomunikowaliśmy lekarce o naszej decyzji. Pani doktor poinformowała nas, że koszt takiego testu krwi to 1,000,000KRW (ok. 3tys. zł), a amniopunkcji to jedyne 700,000KRW (ok. 2,1tys. zł). Znowu zgłupiałam, ale nie zdążyłam wykrztusić z siebie słowa, bo asystentka wprowadzała już inne, ogromnie nabrzmiałe pacjentki.

Przy recepcji wypełniliśmy formularze badania NIFTY. Okazało się, że wyniki możemy poznać dopiero za trzy tygodnie, bo próbka mojej krwi musi polecieć do... Hong Kongu. Znowu mnie coś tknęło. Zaczęłam analizować korespondencję z doświadczonymi mamami, które twierdziły, że w Polsce podstawowy test krwi jest zupełnie darmowy i wykonywany od ręki. Zapytałam asystentki, czy szpital nie wykonuje podstawowego testu PAPP-A. Młoda kobieta zrobiła duże oczy i powiedziała, że nigdy o czymś takim nie słyszała. Trochę szarpałyśmy się w tej naszej kulawej konwersacji, aż w końcu w oko wpadła mi broszurka reklamowa szpitala. Sprawdziłam w środku i masz babo placek – test PAPP-A czarno na białym. Koszt 50,000KRW (ok. 150zł). Asystentka skomentowała to lekceważącym „aaaaaa” i wysłała nas raz jeszcze do pani doktor. Pani doktor na nasz widok widocznie zbladła. Poprosiłam o wyjaśnienie, jaka jest różnica między testem PAPP-A, a NIFTY i dlaczego mamy robić ten drugi. Okazało się, że kwestia leży w precyzji obu testów (różnica moim zdaniem niewielka). Test PAPP-A wykonywany jest w Korei standardowo i nikt na niego za bardzo nie zwraca uwagi. Służy jedynie do porównania z wynikami NIFTY lub amniopunkcji dla całkowitej pewności, że wszystko jest w porządku. Na czole PWY zaczęły pojawiać się krople potu, ze mnie zeszło powietrze. Z gabinetu czym prędzej wyszliśmy, wyrzuciliśmy wcześniej wypełniony formularz, po czym oddaliśmy moją krew do badania PAPP-A. Zdecydowaliśmy, że do tematu amniopunkcji wrócimy jedynie w przypadku, gdyby wyniki wskazywały na jakieś nieprawidłowości. Uff...

Z powyżej opisanego doświadczenia wyciągnęłam kolejne nauki co do bliskich spotkań z koreańską służbą zdrowia. W razie ogólnego zgłupienia (w Korei jest takie piękne słowo oddające ten stan rzeczy: menbung/멘붕) warto raczej wyjść i zażyć świeżego powietrza, zamiast podejmować w tym stanie jakiekolwiek decyzje. A jak  to nie pomaga, trzeba zadzwonić do swojej Moniki. Nawet jeżeli miałoby to być skoro świt w sobotę...





27 komentarzy :

  1. Każdy ma swoją Monikę, mam nadzieję.
    Odległość nie ta, ale w Irlandii WSZYSTKIE przyszłe mamy, jakie znamy, latały na badania do Polski. Z równie"kulturowo-różnicowych" powodów jak tutejsze ;)
    Czy jak PWY występuje na czoło pot, to szlag go trafia wtedy? To jedyny objaw?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. PWY jest zimny i opanowany jak go szlag trafia. Pot to jedynie w sytuacjach "menbung". ;)

      Usuń
  2. Ładne słowo, wypróbuję jak będzie okazja.
    Jutro na Sindorin parada Sw. Patryka, jedziemy wolontariować, będziecie?

    OdpowiedzUsuń
  3. My byliśmy tydzień temu, ubawiłem się na show starszych ciotek po ceremonii.
    Na Sindorin od 13 do 18, potem Itaewon i Rocky Mountain zdaje się, ale nie wiem, czy aż tak lubię Guinessa, żeby stać w zatłoczonym barze

    OdpowiedzUsuń
  4. A ja sie nieustannie dziwie, ze caly swiat nadal opiera sie na tych badaniach z lat osiemdziesiatych (Hook et al. 1983) wykonanych w jednym kraju na niewielkiej grupie matek, z ktorych wynika, ze im starsza matka tym wieksze prawdopodobienstwo urodzenia chorego dziecka. Noz przeciez od tego czasu w demografii zaszla rewolucja, coraz wiecej matek rodzi po trzydziestce i nijak znajduje to odzwierciedlenie w swiadomosci lekarzy.

    OdpowiedzUsuń
  5. z tego co sie orientuje test nifty sluzy jako alternatywa do aminopunkcji - precyzyjnie definiuje wystapienie mutacji badz nie (z dna plodu), a test pappa to test czysto statystyczny. nie wyobrazam sobie jednak leciec na aminopukncje bez wskazania po pappie! sama mieszkam za granica (w europie), jestem w 16tyg ciazy i tez wszystkie decyzje lekarza sprawdzam/ kwestionuje, bo nie ufam do konca i wiele spraw wydaje mi sie być lekcewazonych, a do pacjentek podchodzi sie jak na linii produkcyjnej bez wiekszego zlebiania poszczególnych przypadkow. tendencja powiedzialabym swiatowa, a nie tylko koreanska - niestety!
    na koniec gratulacje i duzo zdrowia dla malucha oraz mamy :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja mam podobne podejście. Jeżeli w teście statystycznym wyjdzie ryzyko dla mnie nie do przyjęcia zastanowię się co dalej, pewnie NIFTY. Dziękuję za życzenia i również gratuluję! :)

      Usuń
  6. Życzę wytrwałości i zdrowego dzidziusia :)

    A tak na marginesie - czy aborcja jest legalna w Korei? Przeprowadzana jest w szpitalach, czy tylko np. w jakiś specjalnych tudzież prywatnych gabinetach? Tak z ciekawości pytam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za życzenia.

      Aborcja w Korei jest nielegalna (chyba że występują określone prawnie przesłanki), podobnie jak i prostytucja oraz wiele innych rzeczy, Teoria, a praktyka to w Korei jednak niebo i ziemia i aborcji dokonuje się masowo. Jest ku temu wiele powodów - jednym z nich jest stygmizacja samotnych matek oraz rodzin z dziećmi, które przychodzą na świat poza związkiem małżeńskim.

      Szczerze mówiąc nie wiem, gdzie dokonuje się tego rodzaju zabiegi, ale nie wyobrażam sobie, żeby to było jakieś podziemie. Nie zdziwiłabym się, gdyby to były te same kiliniki tyle że "po godzinach". Tutaj we wpisie opisuję, jak ot tak sobie sugerowała mi to lekarka w najzwyklejszym gabinecie ginekologicznym...

      Usuń
  7. Po pierwsze gratulacje :), po 2 dużo cierpliwości dla koreańskich lekarzy.

    A jak z badaniami cukru w ciąży w Korei?

    U mnie to wyglądało inaczej, dziecia urodziłam mając 30 lat :) i robiłam z badań tylko dodatkowe USG, bo chciałam mieć z Menżem takie wypaśnie 4D :P.
    I jedyna rzecz, która u mnie wymagała sporo uwagi to cukrzyca ciążowa, która przyplątała się w trakcie. Na szczęście wystarczyła dieta, która unormowała sprawę.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję :)

      Do badań cukru jeszcze nie doszłam. Z tego co "moja' Monika opowiadała mi badanie takie trwa kilka godzin, podczas których zażywa się glukozę i przechodzi kilka badań krwi. Zobaczymy, jak to wygląda w Korei. Aż się boję. :)

      Usuń
  8. Ooo rety!!! Zyc nie umierac ... Zycze zimnych nerwow

    OdpowiedzUsuń
  9. Gratuluje Wam!!!
    Tesciowa musi byc przeszczesliwa;)!
    Ja, mimo dosyc rzetelnego ksiazkowego przygotowania, bylam ofiara agresywnej polityki opiekunczej szpitala. Przeszlismy zabieg. Koszty byly duze , trauma jeszcze wieksza. Moniki w Korei jeszcze nie bylo;). Podczas kolejnych ciaz nie robilismy juz zadnych testow.
    Dobrego samopoczucia i zdrowia zycze!
    Anita

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję Ania i za gratulacje, i za wiadomość. :)
      A teściowa gotuje mi non stop. :):)

      Usuń
  10. Gratulacje! Dziecko nr 3 urodziłam w słusznym wieku lat 33, bez problemów. W UK zabiegi inwazyjne jak amniopunkcja wykonuje się dopiero po nieprawidłowościach wykrytych w USG i badaniach krwi. NIGDY przed. Wg statystyk UK badanie krwi daje odpowiedź w 99% czy jakieś zagrożenie chorobą genetyczną występuje. Nie daj się ogłupić:-) Ciąża powinna być bezstresowa i piękna, w końcu w tym stanie chodzi się dość rzadko;-)

    OdpowiedzUsuń
  11. Pouczająca historia :) W PL faktycznie sporo się z lekarzami dyskutuje, pyta i poddaje wszystko w wątpliwość. Ostatnio nawet lekarz był zdziwiony, że nie zaczęłam leczenia zanim do niego przyszłam + pytał się mnie czy wolę najpierw badania, a dopiero później lekarstwa czy od razu leczymy? Jak zwykle najlepszy jest zloty srodek, wolalabym aby lekarz sam sobie odpowiadał na takie pytania. Twoj tekst zwrocil mi tez uwage na to, ze nie poddaje nigdy w watpliwosc zapisanych lekarstw i po prostu je biore tak jak zostaly przepisane. A moze powinnam?
    Ciesze sie, ze w Korei jeszcze nigdy nie chorowałam. Mialam tylko poparzenie słoneczne ale na to najlepszy jest chyba schłodzony aloes i to mi w aptece dali :D

    OdpowiedzUsuń
  12. Doświadczenia z koreańską opieką medyczną mam dość bogate (jak na 2 lata życia tutaj) i w życiu, ale to w życiu nie rekomendowałabym korzystania z jej usług, jeśli miałoby się szukać porady lekarskiej! Wyposażenie szpitali w sprzęty jest super, wiele badań - w innych krajach niedostępnych - tu można zrobic "od ręki". Ale wszędzie tam, gdzie w grę wchodzi "czynnik ludzki", lepiej być pomilionkroć ostrożnym, uważnym i nieufnym! Jak piszesz - najważniejsza kasa, status/hierarchia, gdzie lekarz = Pan, a Ty, pacjencie, nie waż się pytać, a co gorsza wątpić! Nawet, gdy ciężarnej zlecają x-ray, na rentgenie kregosłupa diagnozują torbiel jajnika, do smarowania ran dostajesz maść do oczu, a od pozostawionego operacyjnego wenflona zapalenia żył - tak ma być, lekarz/pielegniarka wiedzą lepiej! ... ;) No i to "niecackanie się", brak empatii i intymności, gdy zrywają plasty wraz z naskórkiem pozostawiając blizny, albo zbieraja wywiad w poczekalni pełnej ludzi, pytając o najintymniejsze szczegóły.
    No ale czasem do lekarza pójść trzeba - wtedy jednak lepiej mieć przygotowaną diagnozę i propozycję leczenia ;)
    Zatrwożyła mnie ostatnia fala arykułów na temat praktyk, w klinikach oferujacych tak popularne w Kr opereacje plastyczne. Anonimowi pracownicy opowiadali o timerach zainstalowanych w salach zabiegowych odliczajacych czas danego zabiegu, o lekarzach operujacych w kilku salach jednocześnie itd. "Ppali-ppali i następny proszę...."
    Szokujace były też zdjęcia wrzucone na Fcbka przez pracownicę renomowanej kliniki, pokazujace imprezę urodzinowa, którą zespół operacyjny zrobił sobie na sali, podczas zabiegu!
    Żadne technologiczne zaawansowanie nie wpłynie na moje odczucia dot. koreańskiej opieki medycznej - no, chyba, że będzie tak dalekie, iż rolę ludzi przejmą roboty.. ;P

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niektóre opowieści faktycznie mrożą krew w żyłach. A z tym badaniem środowiskowym wśród przysłuchującej sie sali to też prawda - czy prooniłaś, przeszłaś aborcję... Rany!

      Usuń
  13. Czytając ten post odczuwam wrażenie jakby problem naszej służby zdrowia jest malutki w porównaniu co koreański "NFZ" próbuje robić z pacjentami. Czyzby naprawdę chodziło tutaj o kase?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kasa jest najważniejsza. Niestety. Podejrzewam, że chodzi też o doświadczenie lekarza, bo przecież to zabieg inwazyjny i im więcej "ćwiczeń" tym bogatsze jego portfolio. Po części to też koreańska kulutura, bo tutaj człowiek upośledzony skazany jest na totalne wykluczenie ze społeczeństwa, więc rzadko która matka w ogóle rozważałaby w takim przypadku utrzymanie ciąży. A amniopunkcja daje odpowiedź najwyższej próby.

      Usuń
  14. Aniu, ogromne gratulacje i duzo cieplych zyczen zdrowia, cierpliwosci i spokoju. Ja tez troche narzekalam na koreanska sluzbe zdrowia, ale potem pomieszkalam pare lat w Moskwie i bardzo za seulskim SNUH zatesknilam ;)
    Wspominal ktos wyzej o badaniach cukru - to bardzo badzo wazne badanie w ciazy. Pilnuj tego.
    Pozdrawiam Cie serdecznie i jeszcze raz zyczenia spokoju i zdrowia
    Sylwia

    OdpowiedzUsuń
  15. Nie wiem ale brzm,i to troche rozśmieszająco... jakby w polsce lekarz to leczył tylko dla kasy.. ehh mentalność polaka..

    OdpowiedzUsuń
  16. Pani Aniu bardzo serdecznie gratuluję, wspaniała wiadomość :) Na pewno cała rodzina przeszczęśliwa i wszyscy trzymają kciuki, ja też się dołączam ( jako wieloletnia czytleniczka Pani bloga).
    Pamiętam jak pisała Pani o koreańskim systemie edukacji i tej ogromnej presji wywieranej na dzieciach i rodzicach, gdzie wyścig szczurów zaczyna się już od przedszkola.. Zapewne z szantażem emocjonalnym Pani się zetknie tu wielokrotnie, niemało osób będzie Pani tłumaczyć co trzeba koniecznie robić dla dobra dziecka..
    Pozdrawiam i jeszcze raz gratuluję :)
    Ewa Franczak

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pani Ewo, dziękuję niezmiernie za gratulacje i życzenia oraz za to wieloletnie czytanie. :)

      Usuń

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...